Don Joaquín
Salgado Enríquez, casado con dona Benita Enríquez aparece como señor de
Borraxeiros e de Parada de Amoeiro no momento que se fai o Interrogatorio (censo) do Marqués de la Ensenada en 1752. É coronel do Reximiento de milicias en Ourense e 9 años máis tarde de facerse o citado censo
do Marqués de la Ensenada, concretamente o 4 de novembro de 1761, Carlos III concédelle o vizcondado de Parada para a continuación facelo conde de Borraxeiros.
No citado censo aparece como fidalgo e veciño de Parada de Amoeiro vivindo no pazo familiar coa súa esposa no lugar da Pena de Parada de Amoeiro. Tamén aparecen no citado documento referido o Coto de Parada de Amoeiro, todos os impostos forais e regalías que recibe.
Así en resposta á segunda pregunta das Respostas Xerais do citado Interrogatorio, dice:
"A la
segunda dixeron que su Jurisdicion civil y criminal es de D. Juaquin Salgado
coronel del Reximiento de Milicias de esta Provincia quien nombra Juez, Theniente
y escrivano de Numero aunque al presente no le ay. Y por Razon de Dominio
Jurisdicional ..."
"...percive de todos los vezinos Legos, cavezas de casa que
mueren de dicho coto el Derecho de Luctuosa, que es la mexor alaxa, mueble o
semoviente que le quede o su intrinsico valor.
Asi mismo tiene la Regalia de que cada vezino del Coto,
siendo varon y siendo viuda, theniendo un Hixo capaz le haia de hacer un dia de
Servicio en su casa o hacienda, y en defecto pagar por el un Real de Vellon.
Usa tambien de las Regalias de que los vezinos del Coto o
sus hixos le haian de hazer un mandado viage al año a su arbitrio a la Ligera o
cargado y aunque sea de muchos dias de camino como algunas vezes ha suzedido a
la Provincia de Tuy que dista doze Leguas, a la de Santiago que dista otro
tanto, a la ciudad de la Coruña que dista veinte leguas y otras partes. Y
alguna vez acontezio al Reyno de Valencia dandole para ello lo que es voluntad.
Del mismo modo usa de la Regalia que en el tiempo de las
labores y cultivo de las haciendas y frutos los vezinos varones de dicho Coto
haigan de concurrir a las de dicho Dn. Juaquin Salgado quando sea su voluntad,
anticipando y preferiendo las de sus haciendas a las de otro que las este
practicando de tal forma que precisamente han de dexar las en que se hallen y
concurrir a las de dicho Juaquin y su comodidad y aunque es cierto que en este
caso les paga el Jornal hordinario, pero por esta preferencia y conveniencia
que se le sigue de labrar su hacienda a su voluntad y a tiempos razonados y buenos.
Así mismo de la Regalia que de todos aquellos enfiteutas (el que disfruta del predio y de sus frutos y
paga un canon anual al propietario del dominio directo), que paguen rentas
de vino solo han de concurrir a su quenta a las Bodegas de dicho Dn. Juaquin y
de llegando a ellas lo que subcede es no tener cuba ni vasija lavada ni
dispuesta para echarlo en ella, y entonzes porque de devolverlo los Colonos a su casa se consigue
mucho trabaxo y dispendio y por livertarse de el civilmente por este modo se
les obliga a que levanten la Cuba y la asienten y compongan para darle en ella
dicho vino, de lo qual y con este detrimento se le sigue bastante utilidad al
Referido Dn Juaquin.
Asi mismo usa de la Regalia de que en quatro meses del
año a su eleccion ningun vezino y cosechero en el Coto aiga de vender vino por
menor en su casa ni en Taverna sino solamente el expresado Dn Juaquin y
comunmente usa de los meses de Junio, Julio, Agosto y Septiembre que son los de
mas consumo y mejores precios del año".
Según o Catastro do Marqués da Ensenada teñen dous fillos: don Benito
María que é teniente capitán do Regimiento de Ourense e unha filla menor de 18
anos. Eu, sen embargo atopei nas Partidas de Bautismo do Arquivo Diocesán de Ourense o rexistro de duas fillas: María Bizenta, que foi bautizada o 10 de Abril de 1746 e María de la Anunciación que foi bautizada o 9 de Novembro de 1748. A pesar de esta cita do censo do Marqués de la Ensenada e mais os rexistros do Arquivo Diocesán, nabibliografía que atopéi, consta cómo que non deixou herdeiros, porque faleceron, e entonces deixa os títulos ó seu irmán Juan Manuel Salgado, coengo da Santa Iglesia de Tui para que herdra un fillo natural de este, e polo tanto sobriño de Joaquin, don Juan Francisco Salgado que casou con dona Estrella Cárdenas, pero un pleito con Juan de Soto Altamirano, impidiu que herdase Parada e Barcia de Lira
Herdou a continuación o Condado de Borraxeiros o fillo
destes, don José María Salgado Cárdenas
que casou con dona María Teresa Zárate. Quedando o Coto de Parada e Barcia de Lira para Juan de Soto Altamirano, descendente de Isabel María Salgado (tia de Joaquín Salgado e polo tanto herdeira ó no ter descendencia Joaquín Salgado) que casara con don Antonio Jacinto de Soto
Ningún comentario:
Publicar un comentario